Przejdź do głównej zawartości

Recenzja: "Gladiatorzy. Krwawy spektakl z dziejów starożytnego Rzymu" Konstantin Nosow



Autor: Konstantin Nosow
Tytuł: "Gladiatorzy. Krwawy spektakl z dziejów starożytnego Rzymu"
Tytuł oryginału: "Gladiator: Rome's Bloody Spectacle"
Wydawnictwo: Bellona
Data wydania: październik 2011
Liczba stron: 208

Gladiatorzy fascynowali mieszkańców starożytnego Rzymu od III wieku p.n.e. aż do IV wieku n.e. Przetrwali na reliefach, mozaikach, freskach, w postaci posążków i dzięki relacji współczesnych im artystów, badaczy i myślicieli. Konstantin Nosow w "Gladiatorach" przybliża nam świat, który tak bardzo urzekał starożytnych Rzymian.


Książka dzieli się na kilka rozdziałów, a w każdym z nich autor w wyczerpujący sposób przedstawia historię widowisk i biorących w nich udział gladiatorów. Pierwotnie walki gladiatorów odbywały się w czasie igrzysk pogrzebowych, w celu oddania hołdu zmarłemu. Dopiero z czasem przekształciły się w wielkie widowiska, trwające niekiedy przez kilka miesięcy. Pojawiło się venatio, czyli walka lub polowanie z udziałem dzikich zwierząt, a także naumachia, czyli inscenizacje morskich bitew. O tym właśnie opowiada pierwszy rozdział.

W następnych rozdziałach poznajemy typy gladiatorów i szczegóły ich uzbrojenia. Autor dokładnie opisuje ubiór danego gladiatora, jego wyposażenie i broń, którą się posługiwał. Można znaleźć również informacje odnośnie przeciwników, z jakimi najczęściej walczył, a także genezę nazwy określonego typu. Szczegóły uzbrojenia opisane są bardzo dokładnie i możemy poczytać o każdym elemencie stroju gladiatora: od hełmu, poprzez nagolennice, tarcze, broń, aż po przepaskę biodrową i sposób jej wiązania.

Sporo miejsca Konstantin Nosow poświęcił też metodom walki i zasadom dobierania gladiatorów do pojedynku. Niezwykle istotne było dobranie ich w taki sposób, aby walka była jak najbardziej emocjonująca i nie zakończyła się zbyt szybko. Łatwe zwycięstwo zazwyczaj budziło niezadowolenie publiczności, dlatego widowisko miało być jak najbardziej spektakularne.

Bardzo zaciekawił mnie rozdział poświęcony amfiteatrom, w tym najsłynniejszemu z nich - rzymskiemu Koloseum. Amfiteatr Flawiuszów, bo taką pierwotnie nosił nazwę, został oddany do użytku w 80 r. Był to najwyższy budynek starożytnego Rzymu, a wysokość jego zewnętrznych ścian wynosiła 52 metry. Mógł pomieścić najprawdopodobniej ponad 80 000 widzów.
                                                                            

Arena Koloseum była drewnianą platformą, przykrytą piaskiem. W połowie II wieku wybudowano pod nią kompleks hypogeum, umożliwiający napełnienie areny wodą. Jest to obecnie dobrze widoczne, gdyż platforma nie przykrywa całości. Ostatnie widowisko w Koloseum odbyło się w 523 roku i od tamtej pory budowla stopniowo niszczała, będąc niemym świadkiem historycznych wydarzeń.


Autor opisuje jeszcze kilka innych amfiteatrów, odkrytych m. in. w Al-Dżamm,  Pompejach czy Kapui. To właśnie w Kapui, w szkole Lentulusa Batiatusa, w 73 r. p.n.e. wybuchł bunt, który pod dowództwem Spartakusa przerodził się w najsłynniejsze powstanie gladiatorów.

Ostatnie dwa rozdziały dotyczą organizacji igrzysk i rozkładu wydarzeń w dniu widowiska. Szczegółowo opisane jest tutaj prawo do organizowania ogrzysk, ceny gladiatorów, sposoby łapania zwierząt do venatio i ich transport do miejsca, w którym miało odbywać się widowisko. Znajdziemy tu też informacje o codziennym życiu gladiatorów i ich statusie społecznym. A także o sytuacjach, w których gladiator mógł ujść ze starcia z życiem, mimo przegranej walki.

Książkę zamykają: aneksy, podsumowujące informacje znajdujące się w książce, słowniczek pojęć, a także indeks i bibliografia. Tekst ma bardzo solidne oparcie w tekstach źródłowych i badaniach archeologicznych. Jednocześnie Konstantin Nosow napisał "Gladiatorów" w sposób bardzo ciekawy i wciągający już od pierwszych stron. Dałam się porwać i nie przeszkadzało mi nawet nafaszerowanie tekstu pojęciami z zakresu historii czy archeologii. Denerwujące było natomiast umieszczenie przypisów na końcu książki, gdyż co kilka stron trzeba było się odrywać od czytania i zaglądać kilkadziesiąt stron dalej. Samo wydanie jest staranne i estetyczne - twarda oprawa, przyjemny w dotyku "albumowy" papier, bardzo czytelny rozkład tekstu i mnóstwo zdjęć, obrazków i map. 

Świat gladiatorów fascynował od dawna. W ostatnich latach wielką popularność zdobył film "Gladiator" z Russellem Crowe czy też serial "Spartakus" z nieodżałowanym Andym Whitfieldem. To dowodzi, że mimo upływu wieków, ten krwawy spektakl wciąż intryguje. Książka Konstantina Nosowa świetnie wzbogaca wiedzę i daje nieco inne, bardziej świadome spojrzenie zarówno na gladiatorów, jak i na społeczeństwo starożytnego Rzymu. 


Komentarze

  1. Nie miałam pojęcia, że początkowo bili się by oddać hołd zmarłemu... swoją drogą: zobacz co faceci nie wymyslą by sobie nie przywalić w mordę :)

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Muszę przyznać, że rozbroiłaś mnie swoim spostrzeżeniem :)

      Usuń
  2. Mam tę książkę na półce, czeka na swoją kolej. :)

    OdpowiedzUsuń
  3. Mnie również świat gladiatorów fascynuje od dawna. W ogóle starożytne cywilizacje są inspirujące, dlatego też chętnie przeczytałabym "Gladiatorów..." :)

    Pozdrawiam i jeśli masz ochotę to wpadnij do mnie :)
    http://knigiszarikowa.blogspot.com/

    OdpowiedzUsuń
  4. Tym razem to nie moja tematyka :) O gladiatorach historie sobie zatem podaruję :)

    OdpowiedzUsuń
  5. Czekam na rozbudowanie działu "Sentymentalnie", piękne cytaty! :)

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Dzięki :) To moje ulubione cytaty, ale pomyślę o dodaniu większej ilości. Więcej karteczek wrzucam na Facebookowy fanpage (facebook.com/poprostuksiazki). Pozdrawiam :)

      Usuń
  6. Bardzo ciekawa książka :) Warto było kupić i przeczytać :)

    OdpowiedzUsuń

Prześlij komentarz

Popularne posty z tego bloga

Dlaczego nie musisz kończyć każdej książki? Odzyskaj swoją czytelniczą wolność!

Są książki, które pochłaniamy z drżącymi rękami, jakby świat miał się skończyć, zanim przewrócimy ostatnią stronę. Ale są też takie, które czytamy z wysiłkiem – zdanie po zdaniu. Wmawiamy sobie, że "może się rozkręci", że "skoro już tyle przeczytałam, to szkoda przerywać", albo że "przecież ktoś to kiedyś uznał za arcydzieło". Ile razy tkwiliśmy w opowieściach, które nie dawały nam nic poza frustracją? Ile razy próbowaliśmy "wcisnąć się" w słowa jak w zbyt ciasny garnitur – niewygodny, nie nasz, ale przecież "elegancki", "polecany", "uznany"? Czas powiedzieć to głośno: nie musisz kończyć każdej książki . Nie jesteś zobowiązana wobec autora. Ani wobec recenzji, które miały pięć gwiazdek. Ani wobec siebie z przeszłości, która z entuzjazmem wyjęła tę książkę z półki i postanowiła dać jej szansę. Książki są jak rozmowy Wyobraź sobie. Nie z każdą osobą prowadzisz rozmowę do samego końca. Czasem już po kilku zdaniach czuje...

Recenzja: „Phantasma” Kaylie Smith - gotycka uczta zmysłów, która uzależnia!

To nie tylko jedna z najlepszych książek fantasy, jakie przeczytałam w tym roku. To gotycka uczta zmysłów i emocji – mroczna, gęsta od napięcia, brutalna, zmysłowa i absolutnie uzależniająca. Wchodząc do świata Phantasmy , czułam się, jakbym przekraczała próg nawiedzonego dworu – razem z Ophelią, która z pozoru wydaje się krucha, przytłoczona OCD i ciężarem przeszłości… a potem, z każdą kolejną próbą, staje się coraz bardziej nieugiętą, świadomą siebie kobietą. Nieidealną – i właśnie dlatego tak prawdziwą. Jej wewnętrzna walka, głos cienia, potrzeba kontroli – to wszystko nie znika, ale zmienia się razem z nią. Dojrzałość w wersji dark fantasy? W punkt! Siostrzane więzi i rodzinne cienie Na osobną uwagę zasługuje relacja z jej młodszą siostrą Genevieve – impulsywną, nieprzewidywalną, ale też poruszająco naiwną. To właśnie siostrzana więź, złożona z winy, strachu i głębokiej miłości, staje się dla Ophelii głównym motorem działania. A cień po zmarłej matce – nie tylko ten dosłowny...

Czy Instagram nie zabił rzetelnych opinii? Moja perspektywa

Zadaję sobie to pytanie coraz częściej. Odkąd z końcem marca wróciłam do pisania o książkach – tak naprawdę, spokojnie, z myślą, bez presji lajków – czuję coraz wyraźniej, że dla mnie wciąż najcenniejszym miejscem rozmowy o literaturze jest blog. Miejsce, gdzie słowo może wybrzmieć do końca. Gdzie można napisać więcej niż trzy zdania. Gdzie treść nie musi tańczyć przed okiem algorytmu, by zostać zauważona. Bo Instagram, choć pełen pięknych kadrów, zachwycających półek i okładek, które aż proszą się o zdjęcie, coraz częściej przypomina mi teatr iluzji. Świat, w którym książki muszą być "ładne", by zasłużyć na uwagę. Świat, w którym estetyka wygrywa z wartością. 📸 Gdzie kończy się pasja, a zaczyna strategia? Czasem zastanawiam się, czy niektóre książki zyskują popularność tylko dlatego, że dobrze prezentują się na zdjęciach. Bo mają złocenia, bo ich kolory są spójne z feedem, bo da się je ładnie sfotografować z kawą i świeczką. I czy w tym całym wizualnym hałasie nie giną cich...